Nerwica aktualnie określana jest jako zaburzenia nerwicowe lub zaburzenia lękowe. Jest to rodzaj zaburzeń psychicznych. Ich przyczyną najczęściej są czynniki środowiskowe lub genetyczne. Osoby, w których rodzinie stwierdzono nerwicę, są bardziej narażone na to, że problem wystąpi także u nich. Do przyczyn środowiskowych z kolei można zaliczyć:
- stres (zwłaszcza przewlekły),
- problemy rodzinne i/lub zawodowe,
- nadmiar obowiązków,
- traumatyczne przeżycia lub urazy psychiczne.
Zaburzenia nerwicowe występują praktycznie w każdej grupie wiekowej – również u dzieci czy osób starszych. Dolegliwość ta objawia się przede wszystkim uczuciem lęku, którego osoba chora nie jest w stanie racjonalnie wytłumaczyć. Stany lękowe mogą towarzyszyć przez cały czas lub mieć formę napadową. Ponadto chorzy często doświadczają innych dolegliwości, takich jak uczucie guli w gardle, duszności, bóle i zawroty głowy, nudności, biegunka. Nerwicy mogą towarzyszyć również objawy neurologiczne. W zależności od rodzaju i podłoża zaburzeń lękowych symptomy mogą się różnić. Łączy je fakt, że osoby chore są świadome swoich lęków i są w stanie zrobić wiele, by uniknąć sytuacji, które je wywołują.
Jakie rodzaje nerwicy wyróżniamy?
Zaburzenia nerwicowe mają wiele oblicz. Można je podzielić na fobie, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne czy hipochondrie. Podstawowe rodzaje nerwicy, które spotykane są najczęściej to:
- nerwica lękowa – tak określa się w odniesieniu do zaburzeń lękowych. Do objawów tego schodzenia zalicza się przygnębienie, roztargnienie, poczucie zagrożenia, niepokój. Ponadto mogą wystąpić bóle brzucha i głowy, nadmierna potliwość, kłucie w klatce piersiowej.
- nerwica natręctw – jest rodzajem zaburzenie obsesyjno-kompulsywnego. Chorego dręczą obsesyjne myśli, a żeby je wyciszyć, ucieka się do nadzwyczaj często powtarzających się czynności (np. ciągłe mycie rąk czy sprzątanie). Obsesje budzą bardzo duży niepokój i wiążą się najczęściej z porządkiem, liczeniem i sprawdzaniem.
- nerwica żołądka – objawami tego rodzaju nerwicy są dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak: biegunka lub zaparcia, wymioty, niestrawność, zgagi. Mogą one przypominać wrzody żołądka, ale podłoże nerwicy jest psychologiczne, bardzo często wywołane nadmiernym stresem.
- nerwica sercowa – najczęściej objawia się charakterystycznym, powierzchownym bólem w klatce piersiowej. Mogą pojawić się także duszności, problemy ze snem czy drżenie ciała. Objawy nasilają się w momencie, gdy chory doświadcza silnego napięcia emocjonalnego. Żeby nie pomylić nerwicy serca ze innymi schorzeniami (np. zawałem), konieczne jest wykonanie badań, które je wykluczą.
Jak leczyć nerwicę?
Z reguły podstawową metodą leczenia nerwicy jest psychoterapia. Ma ona pomóc choremu w zrozumieniu sytuacji i przerwaniu samo nakręcającej się spirali lęku, który nasila objawy. W przypadku, gdy nie pozwalają na normalne, codzienne funkcjonowanie, do terapii dołącza się farmakologię. Leczenie powinno przynajmniej pozwolić choremu na radzenie sobie ze stanami lękowymi. Powinno jednak dążyć do całkowitego wyeliminowania objawów. Dobór metody leczenia podejmuje specjalista po konsultacji i zdiagnozowaniu rodzaju zaburzeń nerwicowych.